پهنه‌بندی زمین‌ لغزش خطر وقوع زمین‌ لغزش در دامنه‌های شمالی شاه‌ جهان در محیط ArcGIS

پهنه بندی زمین لغزش یکی از روش‌هایی است که می‌توان به کمک آن مناطق بحرانی را به لحاظ پایداری شیب مشخص کرده و از نقشه‌های پهنه‌ بندی بدست آمده در برنامه‌ریزی‌های توسعه پایدار استفاده کرد. حوزه اسطرخی شیروان در استان خراسان شمالی در دامنه‌های شمالی ارتفاعات شاه‌جهان واقع شده و یکی از زیر حوزه‌های حوزه بزرگ اترک محسوب می‌شود. یکی از مشکلات عمده این حوزه وقوع زمین‌لغزش‌های متعدد و نسبتاً بزرگ می‌باشد که خسارات زیادی را ببار آورده است.

برای شناسایی حرکت‌های دامنه‌ای آنچه بیش از همه لازم می‌نماید، شناخت همه جانبه عوامل و فرایندهایی است که به طور مداوم بر روی دامنه‌ها اثر گذاشته و آنها را به سمت بی‌ثباتی و یا ثبات سوق می‌دهد. بر همین اساس در این مطالعه از روش شاخص آماری AHP به منظور پهنه‌بندی زمین‌لغزش بهره گرفته شد، عوامل متعددی در این پهنه‌بندی لحاظ گردیدند که عبارتند از بارندگی، درجه حرارت، ماندگاری برف، لیتولوژی، فاصله از گسل، خطواره‌ها، واحدهای مورفولوژی، سایه و آفتاب، شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، تراکم زهکشی، فاصله از رودخانه، گروه‌های هیدرولوژیک خاک، کاربری اراضی، فاصله از روستا و پوشش گیاهی.

در این روش با توجه به وسعت پهنه‌های لغزشی در هر یک از کلاس‌های پارامترهای مختلف مورد مطالعه، ارزش وزنی برای هر یک از سلول‌ها در نظر گرفته شد و نهایتاً مجموع ارزش‌های وزنی برای هر سلول با همپوشانی لایه‌های مختلف مورد مطالعه بدست آمد. سپس نقشه طبقات خطر زمین‌لغزش در ۴ کلاس خیلی زیاد، زیاد، متوسط و کم تهیه شد. براساس نقشه پهنه‌بندی بدست آمده حدود ۸/۱ درصد از مساحت حوزه در پهنه خطر بسیار زیاد، ۹/۲۰ درصد در  پهنه خطر زیاد، ۹/۵۶ درصد در پهنه خطر متوسط و ۴/۲۰ درصد در پهنه خطر پایین قرار می‌گیرد.

کلمات کلیدی: حوزه اسطرخی، پهنه بندی زمین لغزش ، زمین‌ لغزش، AHP، GIS.

فهرست مطالب :

درآمد

معرفی محدوده مورد مطالعه

اهداف تحقیق

مواد و روش‌ها

روش وزن‌دهی

مدل مفهومی AHP برای پهنه‌بندی زمین‌لغزش

محاسبه ماتریس‌های وزنی

محاسبه وزن عمومی

نتیجه‌گیری

منابع مورد استفاده