همپا فایل | نمونه سوالات استخدامی
آسکاریس
مقدمه
آسکاریس مشهورترین کرم حلقوی است که بعد از اکسیور بالاترین نسبت آلودگی را در سطح جهان دارا می باشد . کرمی است بزرگ و گرد شبیه کرم خاکی که در درون روده کوچک بسر می برد و اندزه آن بین ۳۵ . ۱۵ سانتیمتر است کرم نر کوچکتر از کرم ماده است . طول کرم در جنس نر ۱۰ تا ۲۵ سانتیمتر می باشد .
کرم ماده بالغ جفت گیری کرده و روزانه بیش از دویست هزار تخم می گذارد ،تخم آن بیضی شکل و قهوه ای رنگ است . کرمها از محتوای غذایی داخل روده تغذیه می کنند .
چرخه زندگی آسکاریس
کرمهای بالغ بطور طبیعی در مجرای روده کوچک بسر برده و تخم ریزی می کند . تخم مقاوم کرم چنانچه با مدفوع روی خاک ریخته شود و در شرایط مساعد ( دمای ۲۸ درجه سانتیگراد ،خاک رسی ،محیط سایه دار ) قرار گیرد بطور معمول بعد از ۳ هفته قدرت آلوده کنندگی پیدا کرده و به تخم رسیده(تخم عفونی) تبدیل می شود و چنانچه بعد از این مدت از طریق مصرف آب ، سبزی یا موادغذایی و یا دست آلوده وارد بدن شود درقسمت فوقانی روده کوچک باز شده و لارو آن آزاد می شود .
این لارو از مخاط روده کوچک عبور کرده توسط جریان خون لارو به کبد می رود وازآنجا به قلب و ریه میرود سپس مهاجرت نموده و با پایین رفتن از مری به روده باریک می رسند وبه کرم بالغ تبدیل می شودکرم ماده توانایی تولید ۲۶ میلیون تخم و خروج روزانه ۰۰۰/۲۰۰ تخم را دارد.طول مدت زندگی کرم ۱۲-۱۸ ماه میباشد.
همه گیری شناسی آسکاریس
آسکاریس ، انگل برجسته ای در مناطق معتدله و حاره است اما در کشورهای با آب و هوای گرم شایعتر بوده و بخصوص در مناطقی که بهداشت ناکافی است شیوع فراوانی دارد . آسکاریازیس در هر سنی بوجود می آید ، اما بیشترین درصد در گروه سنی ۵ تا ۹ سال یعنی کودکانی که در سنین دبستان و قبل از دبستان بوده و بیشتر از بالغین در تماس با خاک الوده قرار دارند می باشد .
شیوع آلودگی در هر دو جنس تقریباً یکسان است . طبقات فقیرتر شهری و نیز روستائیان بدلیل آلودگی شدید خاک . بهداشت نامناسب ،بیشتر مبتلا می گردند . آلودگی موضوعی خانوادگی است ،بدین شکل که خانواده واحد پخش و انتشار بیماری است .
کودکان کم سن و سال مبتلا بوسیله اجابت مزاج بیقاعده و نامنظم در حیاط خانه و خانه های با کف خاکی ، یعنی مکانهائی که تخم های مقاوم مدتهای مدید زنده و قابل حیات باقی می مانند ،بعوان کانون عمده آلودگی عمل می نمایند و تخمهای عفونی عمدتاً از طریق دست به دهان بوسیله کودکانی که بطور مستقیم در تماس با خاک آلوده از طریق وسایل بازی یا خوردن مستقیم خاک قرار گرفته اند انتقال می یابد .
در مناطقی که به میزان زیادی از کود انسانی جهت بارور کردن مزارع سبزیجات استفاده می شود ، آلودگی انسان در تمام سنین از مصرف سبزیجات آلوده ناشی می گردد .تخمهای آسکاریس به خشکی حساس هستند. خشکی محیط برای زیست و حیات آن ناگوار است . تخمها در نور مستقیم خورشید در عرض ۱۵ ساعت تخریب شده و در درجه حرارت بالای ۴۰ درجه نیز از بین می روند بطوری که در ۵۰ درجه حرارت فقط ۱ ساعت دوام می آورند .
درجه حرارت ۸ تا ۱۲ سانتی گراد هیچگونه تأثیری بر تخمهای آسکاریس ندارد ،بطوریکه تخمها می توانند در خاک با درجه حرارت انجماد معمول زمستان زنده بمانند . تخم در برابر ضدعفونی کننده های شیمیایی مقاوم بوده و می تواند در برابر غوطه ور شدن در مواد پرقدرت شیمیائی پایداری نماید .
آنها چندین ماه در فاضلاب یا کود انسانی زنده می مانند .
با توجه به سیر تکاملی کرم می توان علائم بالینی را به دو مرحله تقسیم کرد :
۱ – مسیر حمله و مهاجرت لارو ( مرحله ریوی )
عبور لاروها از کبد بر این عضو تأثیر می گذارد و گاهی باعث بزرگی و دردناکی آن می شود ،جایگزنی آنها در ریه ، ناراحتی های تنفسی ایجاد می کند علائم آن عبارتند از سرفه های خشک ،تنگی نفس ،تب و صداهای غیر طبیعی در سمع ریه . این مسیر بیشتر از دو هفته طول نمی کشد . در طی مهاجرت ریوی ،لارو ممکن است با تولید حساسیت میزبان سبب بروز تظاهرات آلرژیک مانند حملات آسمی و ادم لبها گردد .
۲ – مرحله استقرار کرم بالغ در روده
علائم معمولی این مرحله درد ناحیه شکم ، بی اشتهایی و سوء‌هاضمه می باشد اما آلودگی شدید ممکن است باعث ایجاد انسداد روده گردد که گاهی منجر به پارگی روده شده و در نتیجه کرم از روده خارج و در اعضای مجاور مانند کبد ، حفره شکم و… مستقر می شود .علائم عمومی شامل بیخوابی ، تشویش و ساییدن دندانها هنگام خواب است . شایعترین شکایت بیماران مبتلا به آسکاریس ، درد مبهم شکمی است .
تشخیص بیماری آسکاریس
نشخیص دقیق بر یافتن تخمها در مدفوع استوار می باشد . آلودگی معمول ،که حاوی ۲۰ تا ۱۰ کرم است ،غالباً بدون علائم می باشد و فقط در آزمایش روتین مدفوع یا دفع خودبخود یک کرم بالغ در مدفوع یافت می گردد .
پیشگیری و کنترل آسکاریس
موثرترین راه کنترل تأمین بهداشت عمومی بوسیله سازمان های ذیربط مانند تشکیلات بهداشتی هر کشور و موسسه های آبرسانی و شرکتهای آب و فاضلاب و نیز رعایت موازین بهداشتی بوسیله آحاد مردم می باشد و رعایت اصول زیر توصیه می شود :
۱ – دفع بهداشتی مدفوع و جلوگیری از آلودگی خاک ، بخصوص در اطراف محل بازی و ورزش کودکان
۲ – آموزش مردم درمورد نحوه صحیح استفاده از توالت وشستشوی دستها قبل از دست زدن به غذا
۳ – محفوظ نگه داشتن غذاها از آلوده شدن با فضولاتی که امکان دارد به تخم انگل آلوده باشند .
۴ – کوتاه کردن مرتب ناخن ها بخصوص در کودکان .
۵ – از آنجا که انسان میزبان نهایی بسیاری از کرمها مانند آسکاریس و اکسیور ، تنیا ساژیناتاو … می باشد وتشخیص و درمان افراد آلوده نه تنها موجب بهبود آنان می شود ، بلکه اقدام بسیار موثری در جهت قطع زنجیره انتقال و مبارزه با منابع و مخازن نیز به حساب می آید.
درمان آسکاریس
بررسی های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش مدفوع یا بررسی کرم بالغ ( در صورت دفع شدن همراه مدفوع ) برای شناسایی کرم و رادیوگرافی ریه باشد.درمان در منزل امکان پذیر بوده و شامل داروهای ضد کرم و سایر مراقبتهای بهداشتی است .شستشوی با دقت دستها پس از توالت رفتن یا قبل از غذا توصیه می شود از وارد کردن انگشتان به دهان خودداری کنید.
ناخن ها را کوتاه و تمیز نگهدارید .نواحی مقعد و تناسلی را حداقل روزی دوبار با صابون و آب گرم بشویید . شستشو را با دقت و ترجیحاً زیر دوش انجام دهید . از حمام وان استفاده نکنید .در صورت امکان همه لباسهای راحتی ، لباسهای خواب ،زیر پوشها و حوله های آلوده را که توسط فرد مبتلا استفاده شده بجوشانید . لباسهای بافتنی که قابل شستشو نیستند را در محلول آمونیاک ( یک فنجان محلول خانگی آمونیاک در پنج گالن آب سرد ) بخیسانید .
پس از درمان ،صندلی توالت ،کف حمام و اثاثیه را به دقت شستشو و تمیز کنید .قالیچه ها ، رومیزی ها ، پرده ها ، مبلمان و صندلی ها را به دقت با جارو برقی تمیز کنید .اسباب بازیهای فلزی یا اشیای فلزی مشابه را در یک اجاق داغ استریل کنید .
